Ploniarka zachodnia

Ploniarka zachodnia
	Reithrodontomys megalotis
	(S.F. Baird, 1858)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	gryzonie
Podrząd	Supramyomorpha
Infrarząd	myszokształtne
Nadrodzina	myszowe
Rodzina	chomikowate
Podrodzina	nowiki
Plemię	Reithrodontomyini
Rodzaj	ploniarka
Podrodzaj	Reithrodontomys
Gatunek	ploniarka zachodnia
Synonimy
	Reithrodon megalotis S.F. Baird, 1858; Reithrodon longicauda S.F. Baird, 1858; Reithrodontomys aztecus J.A. Allen, 1893; Reithrodontomys pallidus Rhoads, 1893; Reithrodontomys dychei J.A. Allen, 1895; Reithrodontomys dychei nebrascensis J.A. Allen, 1895; Reithrodontomys megalotis deserti J.A. Allen, 1895; Reithrodontomys arizonensis J.A. Allen, 1895; Reithrodontomys saturatus J.A. Allen & F.M. Chapman, 1897; Reithrodontomys klamathensis Merriam, 1899; Reithrodontomys saturatus cinereus Merriam, 1901; Reithrodontomys saturatus alticolus Merriam, 1901; Reithrodontomys megalotis sestinensis J.A. Allen, 1903; Peromyscus catalinae Elliot, 1903; Rhithrodontomys peninsulae Elliot, 1903; Reithrodontomys megalotis nigrescens A.H. Howell, 1914; Reithrodontomys amoles A.H. Howell, 1914; Reithrodontomys megalotis caryi A.H. Howell, 1935; Reithrodontomys megalotis pectoralis Hanson, 1944;
Podgatunki
	R. m. megalotis (S.F. Baird, 1858); R. m. alticolus Merriam, 1901; R. m. amoles A.H. Howell, 1914; R. m. arizonensis J.A. Allen, 1895; R. m. aztecus J.A. Allen, 1893; R. m. catalinae (Elliot, 1904); R. m. distichlis von Bloeker, 1937; R. m. dychei J.A. Allen, 1895; R. m. hooperi G.G. Goodwin, 1954; R. m. limicola von Bloeker, 1932; R. m. longicaudus (S.F. Baird, 1858); R. m. peninsulae (Elliot, 1903); R. m. ravus E.A. Goldman, 1939; R. m. santacruzae O.P. Pearson, 1951; R. m. saturatus J.A. Allen & F.M. Chapman, 1897;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Ploniarka zachodnia^[25] (Reithrodontomys megalotis) – gatunek ssaka z podrodziny nowików (Neotominae) w obrębie rodziny chomikowatych (Cricetidae).

Zasięg występowania

Ploniarka zachodnia występuje w Ameryce Północnej zamieszkując w zależności od podgatunku^[26]:

R. megalotis megalotis – od skrajnie południowo-środkowej Kolumbii Brytyjskiej (Kanada) na południe przez zachodnią część Stanów Zjednoczonych do Michoacán (środkowy Meksyk).
R. megalotis alticolus – wschodnie Guerrero i Oaxaca (południowo-środkowy Meksyk).
R. megalotis amoles – znany tylko z miejsca typowego i okolic w Sierra Gorda, Querétaro, środkowy Meksyk, na wysokości ok. 2285 m n.p.m.
R. megalotis arizonensis – znany tylko z miejsca typowego w górach Chiricahua, południowo-wschodnia Arizona, Stany Zjednoczone, na wysokości ok. 2440 m n.p.m.
R. megalotis aztecus – południowo-wschodni Utah, południowe Kolorado, południowo-zachodni Kansas, północno-wschodnia Arizona, północny i środkowy Nowy Meksyk, północno-zachodni Teksas i Oklahoma Panhandle (Stany Zjednoczone).
R. megalotis catalinae – Santa Barbara Island, Kalifornia (Stany Zjednoczone).
R. megalotis distichlis – mały region w zachodnio-środkowej Kalifornii (Stany Zjednoczone).
R. megalotis dychei – od południowo-wschodniej Alberty i południowo-zachodniego Saskatchewan (Kanada) na wschód do południowo-zachodniego Wisconsin, środkowo-zachodniej Indiany i Missouri oraz na południe do północno-wschodniego Kolorado, Kansas i północno-wschodniego Arkansas (Stany Zjednoczone).
R. megalotis hooperi – znany tylko z miejsca typowego i okolic w zachodnio-środkowym Tamaulipas (północno-wschodni Meksyk).
R. megalotis limicola – znany tylko z miejsca typowego i okolic w południowo-zachodniej Kalifornii (Stany Zjednoczone).
R. megalotis longicaudus – południowo-zachodni Waszyngton i zachodnia Kalifornia (Stany Zjednoczone) oraz północno-zachodnia Kalifornia Dolna (północno-zachodni Meksyk).
R. megalotis peninsulae – północna Kalifornia Dolna (północno-zachodni Meksyk).
R. megalotis ravus – znany tylko z miejsca typowego i okolic w północnym Utah (Stany Zjednoczone).
R. megalotis santacruzae – Santa Cruz Island, Kalifornia (Stany Zjednoczone).
R. megalotis saturatus – od Coahuila i Nuevo León na południe do Meksyku, Morelos, Puebla i Veracruz (Meksyk).

Taksonomia

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1858 roku amerykański ornitolog Spencer Fullerton Baird nadając mu nazwę Reithrodon megalotis^[2]. Holotyp pochodził z obszaru pomiędzy Janos, w stanie Sonora, w Meksyku i San Luis Springs, w stanie Nowy Meksyk, w Stanach Zjednoczonych^[27].

R. megalotis należy do podrodzaju Reithrodontomys^[26]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World rozpoznają piętnaście podgatunków^[26].

Etymologia

Reithrodontomys: rodzaj Reithrodon Waterhouse, 1837; gr. μυς mus, μυoς muos „mysz”^[28].
megalotis: gr. μεγαλως megalōs „wyjątkowo, niezwykle”, od μεγας megas, μεγαλη megalē „wielki”; -ωτις -ōtis „-uchy”, od ους ous, ωτος ōtos „ucho”^[29].
alticolus: łac. altus „wysoki” (tj. „górski”), od alere „odżywiać”; -cola „mieszkaniec”, od colere „mieszkać”^[29].
amoles: łac. przedrostek a- „bez”^[30]; łac. moles „masa, ciężar”^[31].
arizonensis: Arizona, Stany Zjednoczone^[29].
aztecus: Aztekowie, rdzenna ludność Meksyku w czasach hiszpańskiej konkwisty^[29].
catalinae: Santa Catalina Island, Coronado Islands, Kalifornia, Stany Zjednoczone^[29].
distichlis: gr. διστιχος distikhos „dwurzędowy”^[32].
dychei: Lewis Lindsay Dyche (1857–1915), amerykański przyrodnik^[5]^[33].
hooperi: dr Emmett Thurman Hooper, Jr. (1911–1992), amerykański teriolog^[20]^[33].
limicola: łac. limicola „mieszkaniec błota”, od limus, limi „błoto”; -cola „mieszkaniec”, od colere „mieszkać”^[29].
longicaudus: łac. longus „długi”; cauda „ogon”^[29].
peninsulae: łac. paeninsulae lub peninsulae „półwyspowy”, od paeninsula lub peninsula „półwysep”, od paene „prawie, niemal”; insula „wyspa”^[29].
ravus: łac. ravus „szarawy, szaro-żółty, śniady”^[29].
santacruzae: Santa Cruz Island, Kalifornia, Stany Zjednoczone.
saturatus: łac. saturatus „bogato ubarwiony, ciemnego koloru, intensywnie kolorowy”, od satur, satura „bogaty, obfity”, od satis „wystarczająco”^[29].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 63–74 mm, długość ogona 55–96 mm, długość ucha 10–16 mm, długość tylnej stopy 14–20 mm; masa ciała 8–13 g^[34].

Ekologia

Ploniarka zachodnia wiedzie nocny tryb życia. Nie hibernuje^[24].

Rozmnażanie

Potencjał rozrodczy samic ploniarki zachodniej jest dość wysoki. Podczas badań naukowcy naliczyli w ciągu 12 miesięcy 14 miotów o łącznej ilości 58 młodych. Latem pomiędzy łodygami roślin lub w jamach budują kuliste gniazda z rozdrobnionego materiału roślinnego^[24] o przeciętnej średnicy 17,5 cm, w którym po trwającej około 23 dni ciąży, samica rodzi zwykle 4 młode.

Siedlisko

Ploniarka zachodnia ma szeroki zakres tolerancji siedliskowej. Chętnie zamieszkuje tereny otwarte porośnięte krzewami lub niską roślinnością trawiastą, w tym pastwiska, łąki i ugory. Gryzonia można także napotkać w terenach pustynnych lub bagiennych^[24].

Przypisy

↑ Reithrodontomys megalotis, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b ^c S.F. Baird: General Report upon the Zoology of the Several Pacific Railroad Routes. Cz. 1: Mammals. Washington: A. P. Nicholson, 1858, s. 451. (ang.).
↑ J.A. Allen. List of mammals collected by Mr. Charles P. Rowley in the San Juan region of Colorado, New Mexico and Utah, with descriptions of new species. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 5 (6), s. 79, 1893. (ang.).
↑ S.N. Rhoads. Descriptions of four new rodents from California. „The American naturalist”. 27 (321), s. 835, 1893. (ang.).
↑ ^a ^b Allen 1895 ↓, s. 120.
↑ Allen 1895 ↓, s. 122.
↑ Allen 1895 ↓, s. 127.
↑ Allen 1895 ↓, s. 134.
↑ J.A. Allen & F.M. Chapman. On a collection of mammals from Jalapa and Las Vigas, State of Vera Cruz, Mexico. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 9 (13), s. 201, 1897. (ang.).
↑ C.H. Merriam. Results of a biological survey of Mount Shasta, northern California. „North American Fauna”. 16, s. 93, 1899. (ang.).
↑ ^a ^b C.H. Merriam. Descriptions of 23 new harvest mice (genus Reithrodontomys). „Proceedings of the Washington Academy of Sciences”. 3, s. 556, 1901 język = en.
↑ J.A. Allen. List of mammals collected by Mr. J.H. Batty in New Mexico and Durango, with descriptions of new species and subspecies. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 19 (24), s. 602, 1903. (ang.).
↑ Elliot 1903 ↓, s. 160.
↑ Elliot 1903 ↓, s. 164.
↑ Howell 1914 ↓, s. 32.
↑ Howell 1914 ↓, s. 40.
↑ A.H. Howell. The harvest mice of the San Luis Valley, Colorado. „Journal of Mammalogy”. 16 (2), s. 143, 1935. DOI: 10.2307/1374364. (ang.).
↑ H.C. Hanson. A new harvest mouse from Wisconsin. „Publication. Field Museum of Natural History”. Zoological series. 29 (14), s. 205, 1944. (ang.).
↑ J.C. von Bloeker, Jr.. Four new rodents from Monterey County, California. „Proceedings of the Biological Society of Washington”. 50, s. 155, 1937. (ang.).
↑ ^a ^b G.G. Goodwin. A new harvest mouse of the genus Reithrodontomys from Tamaulipas, Mexico. „American Museum novitates”. 1660, s. 1, 1954. (ang.).
↑ J.C. von Bloeker, Jr.. Three new mammals from salt marsh areas in southern California. „Proceedings of the Biological Society of Washington”. 45, s. 133, 1932. (ang.).
↑ E.A. Goldman. Nine new mammals from islands in Great Salt Lake, Utah. „Journal of Mammalogy”. 20 (3), s. 355, 1939. DOI: 10.2307/1374264. (ang.).
↑ O.P. Pearson. Additions to the fauna of Santa Cruz Island, California, with description of a new subspecies of Reithrodontomys megalotis. „Journal of Mammalogy”. 32 (3), s. 366, 1951. DOI: 10.1093/jmammal/32.3.366. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d F.F. Cassola F.F., Reithrodontomys megalotis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2021-3 [dostęp 2021-12-09] (ang.).
↑ Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 243. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ ^a ^b ^c C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 372–. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Reithrodontomys (Reithrodontomys) megalotis. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-12-09].
↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 602, 1904. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).
↑ Jaeger 1944 ↓, s. 3.
↑ Jaeger 1944 ↓, s. 138.
↑ Jaeger 1944 ↓, s. 73.
↑ ^a ^b J. Nijhof: Nederlandse namen voor een deel van de Knaagdieren. paulvoorhaar.nl. [dostęp 2021-12-08]. (niderl.).
↑ U. Pardiñas, P. Myers, L. León-Paniagua, N.O. Garza, J. Cook, B. Kryštufek, R. Haslauer, R. Bradley, G. Shenbrot & J. Patton. Opisy gatunków Cricetidae: U. Pardiñas, D. Ruelas, J. Brito, L. Bradley, R. Bradley, N.O. Garza, B. Kryštufek, J. Cook, E.C. Soto, J. Salazar-Bravo, G. Shenbrot, E. Chiquito, A. Percequillo, J. Prado, R. Haslauer, J. Patton & L. León-Paniagua: Family Cricetidae (True Hamsters, Voles, Lemmings and New World Rats and Mice). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (red. red.): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 374. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).

Bibliografia

J.A. Allen. On the species of the genus Reithrodontomys. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 7 (3), s. 107–143, 1895. (ang.).
D.G. Elliot. Descriptions of apparently new species and subspecies of mammals from California, Oregon, the Kenai Peninsula, Alaska, and Lower California, Mexico. „Publication. Field Columbian Museum”. Zoological series. 3 (10), s. 153–173, 1903. (ang.).
A.H. Howell. Revision of the American harvest mice (genus Reithrodontomys). „North American Fauna”. 36, s. 1–97, 1914. (ang.).
Edmund C.E.C. Jaeger Edmund C.E.C., Source-book of biological names and terms, wyd. 1, Springfield: Charles C. Thomas, 1944, s. 1-256, OCLC 637083062 (ang.).

[itis-1] Reithrodontomys megalotis, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Baird-2] S.F. Baird: General Report upon the Zoology of the Several Pacific Railroad Routes. Cz. 1: Mammals. Washington: A. P. Nicholson, 1858, s. 451. (ang.).

[Allen1893-3] J.A. Allen. List of mammals collected by Mr. Charles P. Rowley in the San Juan region of Colorado, New Mexico and Utah, with descriptions of new species. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 5 (6), s. 79, 1893. (ang.).

[Rhoads-4] S.N. Rhoads. Descriptions of four new rodents from California. „The American naturalist”. 27 (321), s. 835, 1893. (ang.).

[CITEREFAllen1895120-5] Allen 1895 ↓, s. 120.

[CITEREFAllen1895122-6] Allen 1895 ↓, s. 122.

[CITEREFAllen1895127-7] Allen 1895 ↓, s. 127.

[CITEREFAllen1895134-8] Allen 1895 ↓, s. 134.

[Allen&Chapman-9] J.A. Allen & F.M. Chapman. On a collection of mammals from Jalapa and Las Vigas, State of Vera Cruz, Mexico. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 9 (13), s. 201, 1897. (ang.).

[Merriam1899-10] C.H. Merriam. Results of a biological survey of Mount Shasta, northern California. „North American Fauna”. 16, s. 93, 1899. (ang.).

[Merriam1901-11] C.H. Merriam. Descriptions of 23 new harvest mice (genus Reithrodontomys). „Proceedings of the Washington Academy of Sciences”. 3, s. 556, 1901 język = en.

[Allen1903-12] J.A. Allen. List of mammals collected by Mr. J.H. Batty in New Mexico and Durango, with descriptions of new species and subspecies. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 19 (24), s. 602, 1903. (ang.).

[CITEREFElliot1903[https://www.biodiversitylibrary.org/page/2638256_160]-13] Elliot 1903 ↓, s. 160.

[CITEREFElliot1903[https://www.biodiversitylibrary.org/page/2638256_164]-14] Elliot 1903 ↓, s. 164.

[CITEREFHowell1914[https://www.biodiversitylibrary.org/page/45377944_32]-15] Howell 1914 ↓, s. 32.

[CITEREFHowell1914[https://www.biodiversitylibrary.org/page/45377952_40]-16] Howell 1914 ↓, s. 40.

[Howell-17] A.H. Howell. The harvest mice of the San Luis Valley, Colorado. „Journal of Mammalogy”. 16 (2), s. 143, 1935. DOI: 10.2307/1374364. (ang.).

[Hanson-18] H.C. Hanson. A new harvest mouse from Wisconsin. „Publication. Field Museum of Natural History”. Zoological series. 29 (14), s. 205, 1944. (ang.).

[Bloeker1937-19] J.C. von Bloeker, Jr.. Four new rodents from Monterey County, California. „Proceedings of the Biological Society of Washington”. 50, s. 155, 1937. (ang.).

[Goodwin-20] G.G. Goodwin. A new harvest mouse of the genus Reithrodontomys from Tamaulipas, Mexico. „American Museum novitates”. 1660, s. 1, 1954. (ang.).

[Bloeker1932-21] J.C. von Bloeker, Jr.. Three new mammals from salt marsh areas in southern California. „Proceedings of the Biological Society of Washington”. 45, s. 133, 1932. (ang.).

[Goldman-22] E.A. Goldman. Nine new mammals from islands in Great Salt Lake, Utah. „Journal of Mammalogy”. 20 (3), s. 355, 1939. DOI: 10.2307/1374264. (ang.).

[Pearson-23] O.P. Pearson. Additions to the fauna of Santa Cruz Island, California, with description of a new subspecies of Reithrodontomys megalotis. „Journal of Mammalogy”. 32 (3), s. 366, 1951. DOI: 10.1093/jmammal/32.3.366. (ang.).

[iucn-24] F.F. Cassola F.F., Reithrodontomys megalotis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2021-3 [dostęp 2021-12-09] (ang.).

[Cichocki&inni-25] Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 243. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[Burgin&inni-26] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 372–. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).

[Wilson&Reeder-27] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Reithrodontomys (Reithrodontomys) megalotis. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-12-09].

[Palmer-28] T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 602, 1904. (ang.).

[Jobling-29] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).

[CITEREFJaeger1944[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072139499;view=1up;seq=33_3]-30] Jaeger 1944 ↓, s. 3.

[CITEREFJaeger1944[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072139499;view=1up;seq=168_138]-31] Jaeger 1944 ↓, s. 138.

[CITEREFJaeger1944[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072139499;view=1up;seq=103_73]-32] Jaeger 1944 ↓, s. 73.

[Nijhof-33] J. Nijhof: Nederlandse namen voor een deel van de Knaagdieren. paulvoorhaar.nl. [dostęp 2021-12-08]. (niderl.).

[Pardiñas&inni-34] U. Pardiñas, P. Myers, L. León-Paniagua, N.O. Garza, J. Cook, B. Kryštufek, R. Haslauer, R. Bradley, G. Shenbrot & J. Patton. Opisy gatunków Cricetidae: U. Pardiñas, D. Ruelas, J. Brito, L. Bradley, R. Bradley, N.O. Garza, B. Kryštufek, J. Cook, E.C. Soto, J. Salazar-Bravo, G. Shenbrot, E. Chiquito, A. Percequillo, J. Prado, R. Haslauer, J. Patton & L. León-Paniagua: Family Cricetidae (True Hamsters, Voles, Lemmings and New World Rats and Mice). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (red. red.): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 374. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]

[27]

[28]

[29]

[30]

[31]

[32]

[33]

[34]